Η μουσικοθεραπεία είναι μία μορφή ψυχοθεραπείας στην οποία η μουσική χρησιμοποιείται ως μέσον για να επιτευχθούν θεραπευτικά αποτελέσματα και δεν επιδιώκει την ψυχαγωγία ή την μουσική εκπαίδευση.

Με την χρήση της μουσικής ως μέσου επικοινωνίας, δημιουργικότητας και έκφρασης, δημιουργείται μία σχέση μεταξύ θεραπευόμενου και θεραπευτή, η οποία διευκολύνει αλλαγές στην κατάσταση του θεραπευόμενου.

Έχει τις ρίζες της στον αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό. Τόσο οι Πυθαγόριοι όσο και ο Αριστοτέλης, αναγνώριζαν τις θετικές επιδράσεις που ασκεί η μουσική στον ψυχικό κόσμο’ ο Ομηρος μας πληροφορεί επίσης για την χρήση της μουσικής στην ίαση τραυμάτων.

Στον 20ο αιώνα αναγνωρίσθηκε και επιστημονικά ότι η μουσικοθεραπεία αντιμετωπίζει μία ευρεία ποικιλία ψυχικών και νοητικών παθήσεων.

Σήμερα αποτελεί ξεχωριστό κλάδο της παιδαγωγικής και ψυχοθεραπείας και στις προηγμένες χώρες προβλέπεται ειδική ακαδημαϊκή κατάρτιση.

Στόχοι και εφαρμογές της μουσικοθεραπείας είναι η αντιμετώπιση του πόνου, η αντιμετώπιση του ψυχοσωματικού στρες, η χρήση της στον τοκετό και στις μονάδες πρόωρων νεογνών, η ανακουφιστική θεραπεία των καρκινοπαθών, οι εφαρμογές σε μονάδες εντατικής θεραπείας καρδιοπαθών, στη νόσο Αλτσχάϊμερ και βέβαια στην ψυχιατρική. Σε Ευρώπη και Η.Π.Α. η μουσικοθεραπεία χρησιμοποιείται εδώ και μισό αιώνα σε νοσοκομεία, ψυχιατρικές κλινικές, κέντρα ημέρας με άτομα με αναπτυξιακές διαταραχές, ξενώνες, σε σχολεία με άτομα με ειδικές ανάγκες και σε άλλα οργανωμένα δημόσια και ιδιωτικά πλαίσια.

Αρχικά ξεκίνησε την εφαρμογή της απευθυνόμενη σε άτομα με μειωμένη εώς αδύνατη ικανότητα λεκτικής επικοινωνίας, προσφέροντας έναν εναλλακτικό τρόπο έκφρασης και επικοινωνίας, βασιζόμενη στην έμφυτη ανθρώπινη ικανότηα ανταπόκρισης στην μουσική. Εδώ και αρκετά χρόνια έχουν διευρυνθεί οι εφαρμογές της μουσικοθεραπείας και σε άτομα με μαθησιακές δυσκολίες, νοητική στέρηση, κινητικές δυσκολίες, διαταραχές του φάσματος του αυτισμού, ψυχιατρικές ασθένειες, ψυχολογικά προβλήματα, περιόδους αλλαγών και έντασης, συναισθηματικές διαταραχές και νευρολογικές παθήσεις.

Η μουσικοθεραπεία ενισχύει την αυτοεκτίμηση, τις επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες, την αναγνώριση και έκφραση των συναισθημάτων, την δημιουργικότητα, την αλληλεπίδραση με τους άλλους, την αύξυση της προσοχής και συγκέντρωσης, συμβάλλοντας έτσι στην βελτίωση της ποιότητας ζωής του ατόμου.