Εναλλακτική Επικοινωνία για παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού /με επικοινωνιακές δυσκολίες

Ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού ή έχουν επικοινωνιακές δυσκολίες είναι μη λεκτικά. Το γεγονός αυτό παρεμποδίζει τη ψυχοσυναισθηματική τους ανάπτυξη ενώ δεν είναι πάντα κατανοητά από κάποιον που δεν ανήκει στο οικείο περιβάλλον τους.

Είναι πολύ σημαντικό τα άτομα να έχουν πρόσβαση σε μία ποικιλλία επικοινωνιακών λειτουργιών και δεξιοτήτων όπως να κάνουν μία ερώτηση, ένα σχόλιο, να εκφράζουν τις ανάγκες και τα συναισθήματα.

Η εναλλακτική κι επαυξητική επικοινωνία δίνει στα παιδιά τη δυνατότητα να γίνονται κατανοητά από τους άλλους αλλά και να μπορούν να εκφράσουν με λειτουργικό τρόπο τις επικοινωνιακές τους ομάδες.

Η εναλλακτική επικοινωνία είναι ένα μεγάλο φάσμα και περιλαμβάνει πολλές μεθόδους. Κάποιες από αυτές είναι:

  • PECS
  • MAKATON
  • PODD
  • LAMP
  • ΠΙΝΑΚΕΣ ΒΑΣΙΚΟΥ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ

Όλα τα παραπάνω μπορούν να σχεδιαστούν είτε σε μορφή πίνακα/κάρτας είτε σε ηλεκτρονική μορφή σε τάμπλετ. Η τελική μορφή επιλέγεται κατόπιν αξιολόγησης και επιλέγεται η μορφή που ταιριάζει σε κάθε παιδί.

PECS

Πρόκειται για κάρτες που ανταλλάσει το παιδί για να πάρει το επιθυμητό αντικείμενο. Στόχος είναι να σχηματίσει μικρές προτάσεις με το  θέλω” χρησιμοποιώντας τις κάρτες. Η διάκριση των εικόνων είναι απαραίτητη. Είναι μια δημοφιλής μέθοδος στο φάσμα του αυτισμού και αναπτύχθηκε από τον Andy Bondi to 1985.

PODD

Πρόκειται για ένα βιβλίο που περιέχει σύμβολα. Διαθέτει  “περιεχόμενα” που βασίζονται στη χρήση της πραγματολογίας πχ έχω κάτι να σου πω. Προσαρμόζεται στις ανάγκες του παιδιού και η εκμάθηση του γίνεται μέσω μοντελοποίησης του λόγου. Σχεδιάστηκε από την Gayle Porter πριν από 15 χρόνια. Έχει ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα στα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση

Πίνακας Βασικού Λεξιλογίου

Προκείται για έναν πίνακα με σύμβολα που καλύπτει το βασικό λεξιλόγιο που χρειάζεται σε κάθε δραστηριότητα για να υπάρχει λειτουργική επικοινωνία. Επιπρόσθετα υπάρχει και το ειδικό λεξιλόγιο που καλύπτει τα ειδικά ενδιαφέροντα κάθε παιδιού. Η μορφή αυτή δεν περιλαμβάνει εκτενές λεξιλόγιο αλλά είναι φτιαγμένη για να καλύπτει τις βασικές ανάγκες.

LAMP

Η μέθοδος αυτή δίνει στο παιδί πρόσβαση σε μία εφαρμογή στο τάμπλετ που περιέχει βασικό και ειδικό λεξιλόγιο πλήρως προσαρμοσμένο σε κάθε παιδί. Μόλις πατηθεί το εικονίδιο ακούγεται ο ήχος της λέξης. Το λεξιλόγιο αυτό μπορεί να το χρησιμοποιήσει για να συνθέσει προτάσεις καθώς και σε κάθε καθημερινή δραστηριότητα.

Η επιτυχία της μεθόδου δεν βασίζεται στην εφαρμογή όσο στον τρόπο εκμάθησης που γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τις αισθητηριακές προτιμήσεις του παιδιού, τα ειδικά ενδιαφέρονται και τη θετική αλληλεπίδραση και σύνδεση.

Η έρευνα δείχνει μεγάλα ποσοστά επιτυχίας καθώς ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού αντιδρά θετικά στον ήχο των λέξεων και στη σταθερή θέση του λεξιλογίου.  Η εκπαίδευση και των γονέων στη μέθοδο θεωρείται απαραίτητη.

Παρά τους φόβους και τις ανησυχίες που εκφράζουν οι γονείς συχνά, η έρευνα δείχνει ότι η εναλλακτική επικοινωνία όχι μόνο δε παρεμποδίζει την ομιλία αλλά την ενισχύει.